Diagnoza autyzmu
 

Długi proces przed postawieniem diagnozy autyzmu

Pierwszymi osobami, które mogą zaobserwować nietypowe zachowania dzieci, są rodzice. To oni mają największe możliwości wczesnego obserwowania rozwoju dziecka i konsultowania niepokojących objawów z odpowiednimi specjalistami. 

Zazwyczaj to pediatra jest pierwszym specjalistą, do którego zwracają się rodzice. Należy jednak mieć na uwadze, to że znajomość specyfiki ASD nie leży w zakresie obowiązków pediatry, mimo że wielu lekarzy uzupełnia swoją wiedzę o te zagadnienia. Nieprawdą jest że ”chłopcy tak mają, że później zaczynają mówić, i że dziecko wyrośnie”. Rodzic, którego niepokoi funkcjonowanie dziecka, często powinien zaufać swojej intuicji i zasięgnąć drugiej opinii, a także wykonywać wszystkie badania kontrolne i przesiewowe. 

Pewne dzieci znajdują się w tzw. grupie podwyższonego ryzyka np. z powodu wcześniactwa, hipotrofii, występowania tych lub innych zaburzeń w rodzinie dziecka. Gdy lekarz stwierdza nieprawidłowości w prawidłowym rozwoju dziecka, jest ono kierowane do dalszej diagnozy specjalistycznej.

Czym jest diagnoza wielospecjalistyczna?
Diagnoza obejmuje między innymi proces interpretowania przejawów zachowania, nadawania im pewnych kategorii według ogólnych kryteriów, rozumienia przyczyn tych zachowań, a także ich następstw i tworzenia propozycji oddziaływań terapeutycznych. Wymaga szczegółowego określenia poziomu funkcjonowania danej osoby na wielu płaszczyznach życia. Istotne jest opracowanie indywidualnych zasobów np. poziomu inteligencji, ale także obszarów deficytowych, wymagających usprawniania. 

Wielospecjalistyczna diagnoza całościowych zaburzeń rozwoju (diagnoza według standardu MAA - Multi–Agency Assessment) jest to wieloetapowe postępowanie, przeprowadzane przez zespół specjalistów, w którego skład wchodzą: 

• lekarz psychiatra, 

• psycholog

• neurologopeda lub pedagog specjalny. 

Każda z tych osób specjalizuje się w pewnym obszarze funkcjonowania człowieka, dopełniając tym samym wiedzę i sposób jego rozumienia z wielu perspektywy. Takie interdyscyplinarne podejście pozwala wykluczyć wiele zaburzeń, które mają te same lub podobne objawy. 

W celu wykluczenia innych przyczyn dla których dziecko mogłoby mieć pewne trudności komunikacyjne zaleca się wykonanie dodatkowych badań. Do najczęstszych należą: 
 

• badanie wzroku,

• badanie słuchu, 

• badanie laryngologiczne, 

• neurologiczne, 

• genetyczne, 

• lekarskie: morfologia, próby wątrobowe, poziom wit. D, poziom żelaza, na pasożyty itp.

• neuroobrazowanie EEG,

• badanie poziomu inteligencji.

W Centrum Terapii Dziecięcej Toto pod Krakowem możemy przejść z Państwem przez konsultację psychologiczną, neurologopedyczną oraz zrealizować test ADOS-2. Zgromadzona dokumentacja pomoże lekarzowi psychiatrze podjąć ostateczną decyzję. 

​
Jaki jest cel diagnozy?
Im wcześniej zostanie postawiona adekwatna diagnoza, tym szybciej dzieci mogą skorzystać z odpowiednich oddziaływań terapeutycznych, co jest równoznaczne z tym że mają większą szansę na lepsze funkcjonowanie w przyszłości. otrzymanie przez osobę z autyzmem i jej rodzinę właściwej diagnozy, choć w sensie psychologicznym może pozostawać doświadczeniem bardzo trudnym, umożliwia zaplanowanie odpowiednio ukierunkowanej pracy terapeutycznej.

Ważna jest też kwestia unikania retraumatyzacji w związku z reakcją środowiska na deficyty i trudności dziecka. Braki w konkretnych obszarach życia ujawniają się niekiedy dopiero wtedy gdy, dziecko zostanie postawione przed nowymi wymaganiami społecznymi np. pójścia do przedszkola. Zanim jednak zostanie zrozumiane to że dziecko zachowuje się w pewien sposób ze względu na swoją neuroróżnorodność, a nie złośliwość i niegrzeczność, mogło doświadczyć traumy w związku z gorszym traktowaniem. Można więc zrozumieć i otoczyć dziecko odpowiednią opieką.